Katılımcı Risk Profilinin Belirlenmesi
19/12/2017 tarih ve 2017/20 sayılı Risk Profil Anketine İlişkin Genelge’de yer alan risk profili anketi, Garanti BBVA Emeklilik katılımcılarının risk profilinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Katılımcılar, risk profili anketindeki sorulara verdikleri cevaplar doğrultusunda Çok Yüksek, Yüksek Risk, Orta Risk, Düşük Risk gruplarına ayrılmaktadır.
Risk profili anket sonucuna göre katılımcılar yaş kriterinden bağımsız olarak bu kategorilerinden birinde yer almaktadır. Bireysel emeklilik sistemi katılımcılarının, yatırım tercihlerindeki faiz hassasiyeti göz önüne alınarak belirledikleri risk profillerine göre ayrışan dağılım tercihleri sunulmaktadır.
Risk grubu dağılımları stratejik ve taktik piyasa görüşleri çerçevesinde Markowitz , Black Litterman vb. metotları içeren algoritma desteğiyle belirlenmektedir. Orta-uzun vadeli stratejik görüş çerçevesinde varlık sınıfları için beklenen getiriler hesaplanmaktadır. Geçmiş piyasa verileri ve tahminler harmanlanarak farklı risk profilleri için bu çerçevede stratejik varlık dağılımı oluşturulmaktadır. Garanti BBVA Emeklilik’ in kurucusu olduğu fon evreni içerisinden stratejik varlık dağılımına uygun fon dağılımı tarafsız olarak en iyi gayret esasları çerçevesinde belirlenmektedir. Belirlenen stratejik fon dağılımı piyasa gelişmelerine göre taktiksel piyasa görüşü doğrultusunda yıl içerisinde değiştirilebilir.
Katılımcı Risk ve Yaş Kriterine Bağlı Matriks
Yaş kriteri değerlendirmeye alındığında, yüksek yaş gruplarına dahil olan katılımcıların yatırım süresi kısıtı (diğer bir deyişle emekliliğe kalan sürenin azalması) nedeniyle risk iştahının daha düşük olması gerektiği, düşük yaş grubu katılımcıların ise daha yüksek risk iştahında oldukları değerlendirilmiştir. Bu nedenle yatırım ufku farklılıkları göz önüne alınarak standart risk kategorilerinden orta risk kategorisi 2 alt gruba ayrılmış faizli ve faizsiz öneriler için ayrı ayrı olmak üzere toplamda 5 profil oluşturulmuştur. Emekliliğine 2 yıl kalan yatırımcılara mevzuatın belirlediği fonlar sunulabildiğinden bu grup Fon Koçu profil çalışmasının dışında tutulmuştur. Bu gruptaki yatırımcılara faizli fonları tercih edenler için standart olarak düşük riskli fon olan %100 Para Piyasası Fonu, faizsiz fonları tercih edenler için %100 Kira Sertifikaları Katılım Fonu önerilmektedir.
Bu çerçevede oluşturulan beş risk grubu ; Çok Yüksek (A), Yüksek (B), Orta Üst (C+), Orta (C) ve Düşük (D) olarak belirlenmiştir. Bu risk grupları için Sermaye Piyasası Kurulu’nun Emeklilik Yatırım Fonlarına İlişkin Rehber’in 6.8.1 maddesinde yer alan risk değerleri ve bu risk değerlerine karşılık gelen volatilite aralıkları referans alınmaktadır. Hesaplama yöntemi olarak genel yöntem kullanılmaktadır. Haftalık getiriler kullanılarak son beş yıllık dönemdeki varlık getirileri dikkate alınarak volatilite hesaplanmaktadır. Haftalık getiriler kullanılarak hesaplanan volatilite yıllık baza çevrilmektedir ve her bir kategori için aralıklar belirlenmektedir. Aşağıda yer alan tabloda ilgili risk gruplarına karşılık gelen risk değerleri ve volatilite aralıkları yer almaktadır.
Yaş kriteri değerlendirmeye alındığında, yüksek yaş gruplarına dahil olan katılımcıların yatırım süresi kısıtı (diğer bir deyişle emekliliğe kalan sürenin azalması) nedeniyle risk iştahının daha düşük olması gerektiği, düşük yaş grubu katılımcıların ise daha yüksek risk iştahında oldukları değerlendirilmiştir. Bu nedenle yatırım ufku farklılıkları göz önüne alınarak standart risk kategorilerinden orta risk kategorisi 2 alt gruba ayrılmış faizli ve faizsiz öneriler için ayrı ayrı olmak üzere toplamda 5 profil oluşturulmuştur. Emekliliğine 2 yıl kalan yatırımcılara mevzuatın belirlediği fonlar sunulabildiğinden bu grup Fon Koçu profil çalışmasının dışında tutulmuştur. Bu gruptaki yatırımcılara faizli fonları tercih edenler için standart olarak düşük riskli fon olan %100 Para Piyasası Fonu, faizsiz fonları tercih edenler için %100 Kira Sertifikaları Katılım Fonu önerilmektedir.
Yaş aralıkları dikkate alındığında anket sonuçlarına göre oluşan risk profilleri yaş kriterine göre aşağıdaki gibi gruplanmıştır.
Fon Koçu dağılımları oluşturulurken her kategoriye karşılık gelen volatilite aralıklarının ortalaması hedef volatilite olarak belirlenir. Hedef volatiliteler, fon dağılımı belirlemek üzere kullanılan algoritmada girdi olarak kullanılır. Piyasadaki oynaklığa göre hedef volatiliteler değişiklik göstermekle birlikte her kategoriye karşılık gelen fon dağılımlarının volatilitesinin tabloda yer verilen volatilite aralıklarının içinde olması hedeflenir.
